Enkele weken geleden kon ik de pc niet aanzetten, de tv niet inschakelen of mijn telefoon niet bekijken zonder dat ik een bericht te zien kreeg met ‘Aantal verkeersslachtoffers is in 2018 toegenomen met 11 procent.’ Terecht dat je er niet omheen kon? Ja natuurlijk terecht. Maar door de cijfers in zo’n kop vergeten we wel eens dat het niet gaat om een statistiekje, maar om mensenlevens. ‘Het verkeer heeft 65 mensenlevens méér geëist in 2018 dan in 2017'. Dat klinkt al heel anders en geeft beter weer waar het echt om gaat: mensenlevens.
De statistiek
Wat is er geconstateerd door het CBS? Een hoop. En een hoop opvallende dingen ook dit keer. Belangrijkste statistiek is natuurlijk dat er 10,6% meer dodelijke slachtoffers zijn gevallen in het verkeer. Daarbij valt het op dat jongeren, zeg onder de 35 jaar oud, in verhouding vaak in de auto om het leven komen. Oudere slachtoffers (50+) vallen er vaker door fietsongelukken, dit aantal neemt duidelijk toe. Dat het iets te maken heeft met het aantal e-bikes in deze groep, lijkt waarschijnlijk. Ook het aantal ouderen dat een dodelijk ongeval heeft met een scootmobiel is enorm toegenomen, van 25 in 2017 naar 44 in 2018. En de meest in het oog springende statistiek is toch wel dat in “ons Brabant” het aantal dodelijke verkeersslachtoffers bijna is verdubbeld. Waarom? Daar is geen antwoord op te vinden.
De mens
De vorige alinea raakte u misschien niet direct, deze gaf een inzicht in aantallen en zei iets over de veiligheid van het verkeer in de Nederland en onze provincie. In bondige cijfers is vaak hoe we het gepresenteerd krijgen, maar cijfers leven niet en overlijden niet. Als u nu de volgende namen allemaal één voor één op zou noemen tijdens het lezen, wordt ineens veel meer duidelijk.
Sanne, Annabel, Tim, Joke, Fred, Hesam, Jordy, Lars, Peter, Erik, Eva, Lotte, Thijs, Arnoud, Julia, Daan, Yannick, Sophie, Doortje, Els, Tim, Danique, Rachid, Toon, Reya, Jeske, Maud, Germain, Kimberly, Chris, Yara, Noah, Thomas, Vadim, Rene, Marco, Bregje, Naomi, Nienke, Senna, Johan, Bart, Andries, Indy, Koos, Bram, Anton, Richard, Mo, Gerda, Marieke, Veerle, Wilke, Froukje, Dennis, William, Teun, Annelies, Gerda, Hakim, Boaz, Brendan, Youssef, Nienke en Frank.
65 willekeurige, mogelijke namen van Nederlandse verkeersslachtoffers die er méér gevallen zijn dan vorig jaar. Er zaten waarschijnlijk namen voor u tussen waardoor u meteen aan een persoon dacht. En bedenk dan dat de totale lijst met slachtoffers ieder jaar minimaal 10x (!) zo lang is. En al deze mensen hebben vele broers, zussen, kinderen, moeders, vaders, ooms, tantes, vrienden, kennissen en klasgenoten, die de impact van de ‘statistiek’ pas echt kennen en afscheid hebben moeten nemen. Dit gaat om vele tienduizenden mensen, waarvoor het woord ‘verkeersslachtoffer’ een veel grotere betekenis heeft. Dit kunnen we bij de presentatie van statistieken nog wel eens vergeten.
Elk dodelijk ongeval is er dus echt één teveel en stevige doelen moeten we daarom blijven stellen. Zeker omdat er juist steeds slimmere technieken en materialen zijn om ongelukken te voorkomen. We hebben geen excuus.
Werk aan de statistiek, red levens
Zijn deze cijfers een hobbel in de weg? Is het in Brabant pure pech? Als je de grafiek ziet, is het een kleine ‘hick-up’, maar met die insteek wil ik misschien naar hypotheekrentes kijken, maar dus niet naar ongelukken. De overheid heeft daarom terecht het statement afgegeven dat er in 2050 géén doden meer mogen vallen in het verkeer. Hoewel dat van mij nog best wat scherper zou mogen.
De meeste winst lijkt te behalen bij de 50 kilometerwegen, waarop in verhouding de meeste slachtoffers vallen. Plannen om deze ‘dodenwegen’ aan te pakken liggen al langer op tafel, maar laten we zorgen dat deze plannen beter vroeger dan later worden uitgevoerd. Veiliger ingedeelde wegen, slimmere wegdekken, gescheiden fietspaden en betere bermen.
Wellicht krijgen we hulp van grote bedrijven voor wie veiligheid een “selling point” is. Neem automerk Volvo. Zij lieten weten dat vanaf 2020 er niemand in een Volvo zal overlijden bij een ongeluk. Dat is alvast prettig te weten voor mensen die in die Volvo rijden. Als nu alle andere automerken volgen en ook gemeentes dit soort statements gaan maken “In onze gemeente geen dodelijke ongevallen meer.”, moet het toch sneller kunnen dan 2050? Dan was 2018 inderdaad achteraf gewoon een pijnlijke hobbel in de weg.
Rogier van Diepen
GRiP Road Inspection